Związek Gmin „Czyste Środowisko”, obejmujący region Ostródy i Iławy, po prawie dwóch dekadach działalności staje przed poważnym wyzwaniem. Pojawiły się propozycje drastycznych zmian w sposobie naliczania opłat za wywóz odpadów komunalnych, co budzi liczne kontrowersje wśród mieszkańców i samorządowców. Problemem jest nie tylko konieczność podwyżek, ale także modernizacja infrastruktury przetwarzania odpadów, co wymaga poważnych inwestycji.
Trzy główne problemy systemu opłat
Obecny model opłat, pomimo swojej wieloletniej funkcjonowania, zyskał krytyków w trzech głównych obszarach.
- Jedna stawka dla wszystkich – Bez względu na to, czy mieszkamy w mieście, na wsi, w bloku czy w domu jednorodzinnym, każdy płaci tę samą stawkę – 29 złotych miesięcznie za każdą zgłoszoną osobę w gospodarstwie domowym. Niezależnie od odległości, jaką muszą pokonać śmieciarki, stawka pozostaje jednolita, co szczególnie uderza w mieszkańców terenów położonych bliżej wysypiska.
- Deklaracje liczby mieszkańców – Wielu właścicieli nieruchomości zgłasza mniej mieszkańców niż faktycznie zamieszkuje w danym gospodarstwie domowym. Na przykład studenci wyprowadzający się na uczelnię są szybko wykreślani z deklaracji, jednak ich powrót rzadko bywa zgłaszany. Problemem są także wynajmowane mieszkania, gdzie często deklarowana jest tylko jedna osoba, podczas gdy w rzeczywistości zamieszkuje ich więcej. Tzw. „szara strefa” przyczynia się do nieuczciwego obciążania kosztami tych, którzy płacą zgodnie z przepisami.
- Różne koszty odbioru śmieci w mieście i na wsi – Mieszkańcy bloków w Ostródzie i Iławie zauważają, że odbiór śmieci z jednego śmietnika, do którego wyrzucają odpady mieszkańcy kilkudziesięciu mieszkań, jest tańszy niż wywóz śmieci z 50 domów jednorodzinnych, które wymagają osobnych wizyt śmieciarki. Pomimo tego, mieszkańcy obu typów zabudowy płacą identyczną stawkę.
Nowy system naliczania opłat: wodomierz jako klucz
W odpowiedzi na te problemy pojawiła się propozycja zmiany systemu naliczania opłat. Nowy model zakłada rozliczanie za wywóz śmieci na podstawie zużycia wody w gospodarstwie domowym. System ten, już funkcjonujący w niektórych miastach, jak Olsztyn, wydaje się sprawiedliwszy. Każdy metr sześcienny zużytej wody generuje określoną opłatę za wywóz odpadów, co ma wyeliminować problem niezgłoszonych mieszkańców – w końcu każdy domownik korzysta z wody, a wodomierz trudno oszukać.
W Olsztynie taki system działa skutecznie. Mieszkańcy płacą 9,80 zł za każdy metr sześcienny zużytej wody. Dla przykładu, czteroosobowa rodzina, która średnio zużywa 10 metrów sześciennych wody miesięcznie, zapłaci 98 złotych. W porównaniu do obecnej stawki 29 zł za osobę, nowy system może okazać się bardziej opłacalny dla niektórych gospodarstw domowych.
Czy zmiana jest możliwa ?
Jednak wdrożenie takiego systemu na terenie Związku Gmin „Czyste Środowisko” budzi wątpliwości. Obszar Związku obejmuje 19 gmin, z których każda ma własne przedsiębiorstwo wodociągowe. Samorządowcy obawiają się, że system może być zbyt skomplikowany logistycznie. Zbieranie i przetwarzanie danych o zużyciu wody w tak dużym obszarze może okazać się trudne i czasochłonne. Istnieje także ryzyko, że system oparty będzie na deklaracjach, co powielałoby obecne problemy.
Alternatywa: drakońska podwyżka opłat
Jeśli nie zostanie przyjęty nowy system, mieszkańcy muszą liczyć się z możliwością podwyżek. Obecna stawka 29 zł za osobę obowiązuje od stycznia 2024 roku, ale nieoficjalne informacje wskazują, że planowane jest jej podniesienie do 36 zł. Dla czteroosobowej rodziny oznacza to opłatę w wysokości 144 zł miesięcznie. Taka podwyżka uderzyłaby w budżety domowe, a problem „szarej strefy” i niesprawiedliwego naliczania opłat nadal pozostawałby nierozwiązany.
Co dalej?
Decyzje dotyczące przyszłości systemu naliczania opłat za śmieci zapadną podczas walnego Zgromadzenia Związku Gmin 29 października. Przed samorządowcami stoi trudne zadanie – z jednej strony trzeba rozwiązać problem rosnących kosztów wywozu i przetwarzania odpadów, z drugiej zaś zadbać o sprawiedliwy podział tych kosztów. Dla nowo wybranych włodarzy będzie to swoisty egzamin – mieszkańcy będą uważnie obserwować, czy ich interesy zostaną właściwie reprezentowane.
Jedno jest pewne – nadchodzące zmiany będą miały istotny wpływ na portfele mieszkańców, a przyszłość Związku Gmin „Czyste Środowisko” może być kluczowa dla rozwoju regionu.
Na podstawie informacji ze strony internetowej Związku Gmin Regionu Ostródzko-Iławskiego „Czyste Środowisko” przedstawiamy osoby reprezentujące mieszkańców w zarządzie Związku.
Zarząd Związku Gmin:
- Bogusław Fijas – Przewodniczący Zarządu
- Przemysław Perraud – Wiceprzewodniczący Zarządu
- Tomasz Waruszewski – Członek Zarządu
- Krzysztof Harmaciński – Członek Zarządu
- Robert Waraksa – Członek Zarządu
- Rafał Dąbrowski – Członek Zarządu
- Tomasz Orłowski – Członek Zarządu
Zgromadzenie Związku Gmin „Czyste Środowisko”
Zgromadzenie Związku, zgodnie z prawem, tworzą wójtowie i burmistrzowie gmin uczestniczących w Związku. Na wniosek wójta (lub burmistrza), rada gminy może powierzyć reprezentowanie gminy w Zgromadzeniu jego zastępcy albo radnemu.
Samorządy wchodzące w skład Związku Gmin „Czyste Środowisko”
Związek Gmin „Czyste Środowisko” tworzą następujące samorządy:
- Miasto Ostróda
- Gmina Wiejska Ostróda
- Gmina Łukta
- Gmina Grunwald
- Gmina Dąbrówno
- Gmina Jonkowo
- Gmina Małdyty
- Gmina Lubawa
- Miasto Iława
- Gmina Wiejska Iława
- Gmina Kurzętnik
- Gmina Godkowo
- Miasto Nowe Miasto Lubawskie
- Gmina Wiejska Nowe Miasto Lubawskie
- Miasto i Gmina Olsztynek
- Miasto i Gmina Miłomłyn
- Miasto i Gmina Miłakowo
- Miasto i Gmina Morąg
- Miasto i Gmina Zalewo
