Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie – szerzej znany jako Teatr Jaracza – przygotowuje premierę spektaklu „Wszyscy jesteśmy Belén” autorstwa Any Eleny Correi, w reżyserii Katarzyny Minkowskiej. To sceniczna adaptacja argentyńskiego reportażu opisującego sprawę młodej kobiety niesłusznie skazanej za poronienie. Spektakl przygląda się mechanizmom instytucjonalnym, które doprowadziły do dramatycznego wyroku, oraz konsekwencjom, jakie takie doświadczenie niesie dla jednostki.
Spis treści
Reżyserka nagradzana i doceniana
Reżyserką spektaklu jest Katarzyna Minkowska – laureatka Nagrody im. Konrada Swinarskiego za najlepszą reżyserię sezonu 2023/2024 za spektakl „Kiedy stopnieje śnieg” oraz nominowana do Paszportów „Polityki”. W jej dorobku znajdują się m.in. „Cudzoziemka” zarejestrowana przez Teatr Telewizji. Olsztyńscy widzowie Teatru Jaracza znają jej wcześniejsze realizacje – „Kiedy stopnieje śnieg” i „Jesień” prezentowane podczas Olsztyńskich Spotkań Teatralnych.
Minkowska podkreśla, że impulsem do pracy stała się rzeczywistość społeczna:
– „Cały czas pojawiają się kolejne sprawy kobiet potraktowanych brutalnie. Wróciłam do reportażu, bo okazało się, że mimo zmian politycznych problemy pozostały aktualne”.
Dodaje, że twórcy posiłkują się estetykami znanymi z kultury popularnej:
– „Staramy się rozszczelnić realistyczną narrację o formalne obserwacje, które wynieśliśmy z filmów, książek i spektakli”.
Dramaturgia z dystansem do dokumentu
Adaptację przygotowała Martyna Wawrzyniak, która świadomie odeszła od dokumentalności:
– „Umówiłyśmy się na teatr opowieści, eksplorujący fabułę i psychologicznie prawdopodobne historie”.
Dramaturżka podkreśla, że centralnym zadaniem było prześledzenie procesów prowadzących do skazania bohaterki:
– „Chciałyśmy z szerokiego pejzażu społecznego i politycznego wyłuskać decyzje jednostkowe, które wpłynęły na sprawę Belén”.
Jednocześnie zwraca uwagę na konieczność pokazania, co następuje po wyroku – kiedy bohaterka próbuje „wrócić do codzienności, choć jej prywatność i intymność zostały naruszone”.
Choreografia jako język sprzeciwu
Za choreografię odpowiada Krystyna Lama Szydłowska, która zaznacza wielowarstwowość pracy nad ruchem:
– „Choreografia opiera się na rytmach i akcentach – to nie tylko sceny taneczne, ale rozwiązania formalne wspierające widza w zrozumieniu złożonej fabuły”.
Wskazuje także, że taniec staje się w spektaklu formą obywatelskiego protestu:
– „Można protestować, tańcząc – i to również pojawia się w tej historii”.
Przestrzeń w różu Baker-Miller
Scenografię stworzył Łukasz Mleczak, który wprowadził intensywny róż Baker-Miller – barwę stosowaną m.in. w amerykańskich więzieniach, mającą łagodzić agresję:
– „Cała scenografia to przestrzeń więzienia, w którym Belén spędziła dwa lata, ale też miejsca przesłuchań, szpital i prywatne gabinety adwokackie”.
Aktorstwo zakorzenione w dokumencie
Milena Gauer, pracując nad rolą adwokatki Soledad Dezy, podkreśla znaczenie materiału dokumentalnego:
– „Praca nad dokumentem pozwala na głębszy kontakt z postacią”.
Agnieszka Rajda opisuje spektakl jako opowieść „o autonomii jednostki i konsekwencjach doświadczeń, które ją tej autonomii pozbawiają”.
Teatr Jaracza: Zespół twórców – siła produkcji
W realizację spektaklu zaangażowany jest szeroki zespół artystów Teatru im. Stefana Jaracza:
- przekład: Maja Gańczarczyk
- adaptacja i dramaturgia: Martyna Wawrzyniak
- reżyseria: Katarzyna Minkowska
- scenografia: Łukasz Mleczak
- kostiumy: Jola Łobacz
- muzyka: Wojciech Frycz (asystent Maciej Synowiec)
- choreografia: Krystyna Lama Szydłowska
- reżyseria świateł: Jędrzej Jęcikowski
- wideo i multimedia: Janusz Szymański
- inspicjentka: Agata Żuczkowska
- suflerka: Grażyna Czarkowska
- asystent reżyserki: Radosław Hebal
Obsada:
Marzena Bergmann | Maciej Cymorek | Milena Gauer | Agnieszka Giza-Gradowska | Radosław Hebal | Marcin Kiszluk | Aleksandra Kolan | Barbara Prokopowicz | Agnieszka Rajda (gościnnie) | Wojciech Rydzio
Z udziałem II roku Studium Aktorskiego:
Olga Berkowicz | Maria Błażewicz | Hanna Bruzi | Kamila Dudek | Zuzanna Łaba | Kacper Pastuła | Joanna Rose | Magdalena Samociuk | Martyna Smoter
Próba zrozumienia systemu
„Wszyscy jesteśmy Belén” to – jak podkreśla Teatr Jaracza – próba odtworzenia procesów instytucjonalnych i społecznych, które prowadzą do naruszenia praw jednostki. To również opowieść o konsekwencjach, jakie ponosi osoba uwikłana w doświadczenie, na które nie miała wpływu.
„Wszyscy jesteśmy Belén” to próba odtworzenia procesów instytucjonalnych i społecznych, które prowadzą do naruszenia praw jednostki, a także opowieść o konsekwencjach, jakie ponosi osoba uwikłana w takie doświadczenie.
przekład: Maja Gańczarczyk
adaptacja i dramaturgia: Martyna Wawrzyniak
reżyseria: Katarzyna Minkowska
scenografia: Łukasz Mleczak
kostiumy: Jola Łobacz
muzyka: Wojciech Frycz
choreografia: Krystyna Lama Szydłowska
reżyseria świateł: Jędrzej Jęcikowski
wideo i multimedia: Janusz Szymański
asystent kompozytora: Maciej Synowiec
inspicjentka: Agata Żuczkowska
suflerka: Grażyna Czarkowska
asystent reżyserki: Radosław Hebal
obsada: Marzena Bergmann | Maciej Cymorek | Milena Gauer | Agnieszka Giza-Gradowska | Radosław Hebal | Marcin Kiszluk | Aleksandra Kolan | Barbara Prokopowicz | Agnieszka Rajda (gościnnie) | Wojciech Rydzio
z udziałem II roku Studium Aktorskiego: Olga Berkowicz | Maria Błażewicz | Hanna Bruzi | Kamila Dudek | Zuzanna Łaba | Kacper Pastuła | Joanna Rose | Magdalena Samociuk | Martyna Smoter
Na podstawie inf. prasowej: Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie

